Η βιβλιογραφία του διδακτορικού είναι μια πονεμένη ιστορία.
Ξεκινάς να διαβάζεις διάφορα παλαβά, μέχρι να βρεις το θέμα σου. Άρθρα, πολλά άρθρα, ανακοινώσεις σε συνεδρια, διδακτορικά υπο έκδοση, επιστημονικά μανιφέστα κι άλλα τέτοια φρέσκα κι ενδιαφέροντα πράγματα.
Απο αυτά τα πρώτα διαβάσματα, που φτάνουν -ας πούμε ένα μέτριο νούμερο, όπως πενήντα κείμενα- είναι ζήτημα να βρεις πέντε που να σου κάνουν και να τα κρατήσεις.
Αρχίζεις λοιπόν και τσεκάρεις τις ενδιαφέρουσες βιβλιογραφικές αναφορές μέσα σε αυτά τα πέντε άρθρα- βιβλία και ξεκινάς να ανακαλύπτεις τη δεύτερη, σχετική και αρκετά χρησιμη βιβλιογραφία σου. Αυτή μπορει να φτάσει στον μέτριο αριθμό των πεντακοσίων κειμένων, ας πούμε.
Από αυτά τα πεντακόσια, οι αναφορές προτάσεις που θα βάλεις στη θεωρία- βιβλιογραφική σου επισκόπηση, ειναι καμια τρακοσαριά. Τα άλλα διακόσια άρθρα και βιβλία πάνε για "πέταμα", δεδομένου οτι στη βιβλιογραφία δενκαταγράφεις όλα τα σχετικά με το θέμα που διάβασες, βάζεις μόνο όσα χρησιμοποίησες μέσα στο κείμενο, ως πηγές.
Αυτό κατά τη γνώμη μου είναι άδικο και ολίγον ηλίθιο, για δύο λόγους.
α) Υπάρχουν πολλά βιβλία που σε ώθησαν να ψάξεις για τα άρθρα που χρησιμοποίησες με έναν έμμεσο τρόπο: πχ "το ΖΕΝ και τη τέχνη της συντήρησης της μοτοσικλέτας" εχει μια καταπληκτικη αναφορά σχετικά με την έννοια της αισθητικής στην επιστήμη, μια αναφορά που όταν έμπλεξα με το πρόβλημα της τεκμηρίωσης του ρόλου των αισθητικών τεκμηρίων στην επιστήμη, δε μπορούσα να αγνοήσω. Γνωριζοντας από παλιά την αντιληψη του συγγραφέα για την αισθητική και συμφωνόντας μαζί του, όταν έμπλεξα και διάβαζα τρελά πολλά άρθρα Αισθητικής, η αντίληψη του Πιρσινγκ ήταν σαν άγκυρα που με κράταγε να μη χαθώ στην χαώδη πληροφορία που με έπνιγε μέσα στις σελίδες. Ο Πίρσινγκ με βοήθησε να βρω αυτό που γύρευα και αν το τεκμηριώσω. Όμως δε μπορώ να αναφέρω τον Πίρσινγκ ως πηγή σε μια επιστημονική θεωρία, όπως δε μπορώ να αναφέρω τον Άρθουρ Κέσλερ. Γιατι η σοβαροφάνεια της τεχνοκρατικής αυθεντίας κυριαρχεί πάνω στη σοβαρότητα της θέσης ενός εν δυνάμει φιλόσοφου.
β) Επίσης, κατα τη μελέτη σου, πολλές εργασίες ήταν ήσσονος σημασίας, το ίδιο και κάποια άρθρα και βιβλία, αλλά αυτό δε σημαίνει οτι δε σου βγηκαν τα ματια μερόνυχτα να τα διαβάσεις. Για να μην πεις, λοιπόν, ότι έχασες ολο το χρόνο σου, αναγκάζεσαι να κάνεις την εξής κατινιά: να βάζεις τριπλές αναφορές σε μια πρόταση, με όλους όσοι είπαν μια παρόμοια πρόταση ή και την υπονόησαν. Πράγμα ανόητο που θα το απέφευγες αν σου επέτρεπαν, όπως τον παλιό καλό καιρό, να έχεις δύο πίνακες: έναν με βιβλιογραφικές πηγές (αναφορές στο κείμενο) και έναν με την γενικότερη βιβλιογραφία, πυο θα έγραφες το μακρύ και το κοντό σου.
Τέλος πάντων, όταν το πάρεις απόφαση οτι το μισό διάβασμα που έκανες απλώς θα το πετάξεις (είτε γιατί δε θυμάσαι σε ποια αναφορά θα μπορούσες να το χώσεις, είτε γιατί κανείς δεν μπορεί να εκτιμήσει την αξία μιας "εναλλακτικής" πηγής μέσα στην διατριβή σου), μετά πρέπει να κάτσεις να γράψεις τον πίνακα της βιβλιογραφίας σου.
Αν θες να με ακούσεις, μπες μέσα στο word, διάλεξε στυλ μορφοποίησης, δίνε τις πληροφορίες για κάθε πηγή, κι άσ'το να στις μορφοποιήσει μόνο του. Ο τρόπος είναι εύκολος και είναι εδώ:
Όσες πηγές έχεις περάσεις και τις ξανασυναντάς, στις περνά αυτόματα.
Βεβαια, για να είμαι ειλικρινής, δεν έχω ανακαλύψει ακόμα πώς μπορείς, όταν αλλάζεις κάτι στην κεντρική πηγή, να ενημερώνονται και να διορθώνονται όλες οι αναφορές που ήδη έχεις κάνει μεσα στο κείμενο.
Και στις ανακοινώσεις σε συνέδρια και στις ηλεκτρονικές πηγές, δε μ΄αρέσει όπως τις τοποποθετεί μέσα στο κείμενο.
Σε γενικές γραμμές θα σε βολέψει πάντως, γιατι η βιβλιογραφία είναι ένα μπέρδεμα να την περνάς χειροκίνητα: κάθε φορά πρέπει να σκέφτεσαι τι απ' όλα αυτά τα ριμάδια που γράφεις μπαίνει με πλάγια γράμματα (ο τίτλος του βιβλίου; ο τίτλος του άρθρου; ο τίτλος του περιοδικού;). Παίζει να ξεχάσεις ένα κόμμα, μια τελεία, μια παρένθεση, κάτι από όλα αυτά δηλαδή που αναφέρει εδώ:
Μ' αυτά και μ΄εκείνα την τελειωσα τη βιβλιογραφία. Κι όσο γα τα σημαντικότερα βιβλία, αυτά που με ενέμπνευσαν να μπω βαθύτερα στο θέμα και ψάξω τη βαρετή επιστήμη του, δεν τα ανέφερα πουθενά. Θα παρω το μυστικό, της επιρροής τους στην διατριβή μου, στον τάφο μου.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
έστειλαν κάρτ- ποστάλ